این که چگونه خلاق شویم و البته اینکه چگونه خلاقیت خود را افزایش دهیم دو مبحث جداگانه می باشند که برای دستیابی به هر یک از آن ها باید روش ها و تمرین های مختلفی را در پیش گرفت. پیاده سازی این راهکارها به هیچ عنوان سخت نمی باشد و کافی است با تلاش، پشتکار و استفاده از الگوهای رفتاری مناسب همراه گردد. در این مقاله قصد داریم روش ها و تمرین های تقویت خلاقیت را بررسی کنیم.
راه های تقویت خلاقیت
- تغییر محیط راهی برای افزایش خلاقیت
از مواردی که به شما کمک میکند تا از محیط اطراف خود الهام بگیرید و خلاقیت بیشتری داشته باشید، می توان به دیزاین دیوارها از شیوه ها و ابزارهای قدیمی اشاره کرد؛ مثل : چسباندن پوسترهای بزرگی از طراحان مورد علاقه خود، چسباندن برش هایی از صفحات یک کاتالوگ رنگی، گوش سپردن به موسیقی های الهام بخش، به کارگیری کاغذهای رنگی و معمولی جهت منحرف ساختنن نور اشاره نمود. بنابر تحقیقات دکتر راجر اولریچ قرار دادن گل و گیاه در اتاق و استفاده از ایده های مختلف برای جذابیت هر چه بیشتر اتاق کار، باعث میشود خلاقیت شما تا 15 درصد افزایش یابد.
- مدام از خود بپرسید: چرا، چرا وچرا؟
یکی از راهکارهای موثر در افزایش خلاقیت استفاده از تکنیک، چرا، چرا و چرا؟ می باشد. استفاده از این تکنیک به شما کمک خواهد کرد که پاسخ مناسبی را برای بخش مجهول مشکل خود بیابید. برای مثال اگر شما در حال ایجاد یک تبلیغ هستید، باید از خود بپرسید که چه چیزی باعث شده به سراغ تبلیغات بروید؟ بدون شک پاسخ شما این است که چون به این کار نیاز خواهید داشت. علت جالب بودن محصول شما چه می باشد؟ چرا که این محصول نوری در تاریکی می باشد. چرا این محصول در تاریکی خواهد درخشید؟. ادامه دادن به این نوع از سوالات اطلاعات شما را در این زمینه بسیار گسترش داده و بدون شک حاصل کار این است که خلاقیت شما به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
- استفاده از رنگ های متنوع
آیا تا به حال رنگ آمیزی را امتحان کرده اید؟ رنگ های مختلف را باهم ترکیب کنید و شروع به رنگآمیزی کنید و یا طراحی یک تصویر جدید را امتحان کنید. با دست باز به طراحی اشیاء مختلف بپردازید و تفاوت های بین آنها را پیدا کنید. یا حتی می توانید یک تصویر رو تکه تکه کنید و سعی کنید با روشی جدید پازل به وجود آمده را تکمیل کنید. این تفاوت ها بدون شک تاثیر مثبتی بر روند افزایش خلاقیت شما به جای خواهد گذاشت.
- نوشتن خلاصه ای از خود
یکی دیگر از راهکارهای جذاب و موثر در افزایش خلاقیت، نوشتن بیوگرافی می باشد. برای این کار تنها کافی است چند خطی در مورد خود بنویسید و اطلاعات مفیدی از خود را در این نوشته بیآورید. به طور واضح مشکلات خود را عنوان کنید و در صورت دریافت انتقاد یا پیشنهادی از طرف مخاطبین یا مشتریان خود سعی کنید به نکات دریافت شده به خوبی توجه کنید تا به درک بهتری در رابطه با خود برسید.
- از تکنیک شش کلاه تفکر ادوارد دوبونو استفاده کنید
مطمئنا به کارگیری تکنیک شش کلاه تفکر ادوارد دوبونو (Edward De Bono’s Six Thinking Hats) را می توان راهکاری مفید در زمینه افزایش خلاقیت دانست که در آن از تکنیک شش کلاه رنگی بهره گرفته می شود. هر کدام از این کلاه های رنگی در واقع به نوعی نماد یک مشخصه به شمار خواهند آمد. برای نمونه:
- کلاه سفید: بیانگر واقعیت ها و حقایق موجود
- کلاه قرمز: نشان دهنده احساسات
- کلاه سیاه: بیانگر حالت منفی و نیاز به استفاده از قضاوت و احتیاط
- کلاه زرد: نماد حالت مثبت
- کلاه سبز: بیانگر ایده‌هایی به وجود آمده از طریق مشاهده چیزهای جدید. پیشنهادات جایگزین، پروپوزال‌ها و ایده‌های تحریک کننده.
- کلاه آبی: نماد تمامی آموخته ها و به نوعی کنترل کننده بحث
- از تکنیک ” چه می شود اگر…؟” استفاده کنید
در صورتی که در طراحی یک سوژه به مشکل برخورده اید، بگذارید ذهنتان کمی سرگردان بماند. با خود بگویید با عوض کردن این دو موقعیت چه می شود؟ در صورت تغییر تمامی موارد شرایط چگونه خواهد بود؟ با پاسخ دهی به این سوالات شما قادر به ساخت داستانی جدید می گردید و میتوانید از شخصیت های بیشتری استفاده نمایید. این روش را می توان به سفرهای بدون مقصد تشبیه کرد اما از آن جایی که خیلی از طراحان با استفاده از این روش نتیجه دلخواه خود را خواهند گرفت می توان از آن به عنوان راهکاری برای افزایش خلاقیت یاد کرد. برای بهره گیری از این تکنیک شما بایستی مدام این سوال را از خود بپرسید که چه می شود اگر؟
- از نقشه ذهن کمک بگیرید
اگر مقالات قبلی ما را مطالعه کرده باشید حتما از تاثیر نقشه ذهن به خوبی آگاه هستید. با توجه به اینکه این روش رشد سیری ناپذیری دارد پس می تواند در افزایش خلاقیت شما نقش مهمی داشته باد. چرا که مدام به دنبال آن است که چیز جدیدی را کشف کند. همچنین می توان نقشه ذهن را با روش ها و تکنیک های دیگر نیز ادغام نمود. برای نمونه نرم افزار Mindomo برنامه ای مبتنی بر وب می باشد و نرم افزار Freemind برنامه جایگزین و بر مبنای جاوا است که هر دو با ترکیب با نقشه ذهن منجر به افزایش خلاقیت خواهند شد.
- تفکر انتقادی داشته باشید
واقعیت آن است که نمی توان به صورت همزمان هم دارای تفکری خلاق بود و هم دید انتقادی داشت. زیرا این دو مشخصه کاملا جدا از هم هستند. در صورت انتخاب خلاقیت بایستی تمامی ایده ها را نوشته و دست آخر به مقایسه میان آن ها بپردازید. قطعا بین این موارد ایده های بد نیز به چشم می خورند. انتقاد مختص به زمان طراحی و پیاده سازی می باشد چرا که ایده ها و مفاهیم به کمک خلاقیت خلق میشوند و در مرحله پیاده سازی نیاز است که با دیدی انتقادی به بررسی بپردازید.
- از چک لیست اسبورن استفاده کنید
از دیگر راهکارهایی که قابل استفاده در انجام پروژه های مختلف می باشد، می توان به اجرای چک لیست اسبورن اشاره کرد که قالب جدیدی را از طراحی یک فرآیند در اختیار شما قرار خواهد داد.
- سایر کاربردها: راهکارهای استفاده جدید؟ کاربردهای ایده دیگر در شرایطی که نیاز به اصلاح باشد.
- سازگاری: چه چیزی دیگر شبیه به این می باشد؟ چه چیز دیگری قابل کپی برداری است؟ از چه کسی می توان تقلید نمود؟ آیا ایده پیشنهادی دیگری دارید؟
- اصلاح: به منظور کیفیت کار چه تغییراتی می توان در آن اعمال نمود؟ برای مثال تغییر رنگ، حرکت، صدا، بو، شکل و…
- افزودن: به نظر شما چه چیزی را می توان افزود؟ به عنوان نمونه در نظرگیری تناوب بیشتر، ضخیم تر کردن، بلندتر کردن، تکرار، تکثیر و…
- حذف: باید بررسی نموده که چه چیزهایی را می توان کم کرد؟ آیا نیازی به کوچک تر کردن، فشرده تر کردن، کوتاه کردن، پایین تر آوردن، جدا کردن و… می باشد؟
- جایگزینی: چه چیزهایی را می توان جایگزین نمود؟ آیا نیازی به اضافه کردن ترکیبات، جایگزینی مواد دیگر، استفاده از فرایند دیگر، به کار بردن قدرت بیشتر، استفاده از مکانی دیگر و یا امتحان روش های دیگر می باشد؟
- ترتیب مجدد: می توان به تعویض قطعات داخلی، استفاده از الگو یا طرحی دیگر و یا تعویض برنامه زمانی پرداخت.
- معکوس سازی: جابجایی مثبت و منفی، برعکس سازی، وارونه کردن
- ادغام: ترکیب ایده ها، ترکیب اهداف ها، ادغام خواسته ها
- از قدرت ارتباطات بهره بگیرید
ارتباطات نیز در صورت استفاده صحیح از آن، به افزایش خلاقیت کمک خواهند نمود. به منظور درک بهتر این موضوع می توانید یک کلمه را به صورت رندوم انتخاب و سعی کنید که بین آن و مشکل خود ارتباطی به وجود آورید. این ارتباط در اجرای پروژه کمک زیادی به نقشه ذهن شما خواهد نمود. درنهایت لازم به ذکر است که افزایش خلاقیت کار چندان دشواری نمی باشد و تنها نیاز است که به ذهن خود اجازه دهید با روش‌ها و سبک‌های جدید درگیر شود تا به شیوه های مختلف، پاسخی برای مشکلات پیش رو، بیابد. به کمک این موضوع شما میتوانید کاملا متفاوت به نظر برسید.
نظر شما چیست ؟
در صورت داشتن نظر و یا پیشنهادی در این زمینه، حتما آن را در بخش دیدگاه ها با ما و سایر دوستان در میان بگذارید.
همچنین مطالعه مطالب زیر هم پیشنهاد می شود :
